แบบพิมพ์ที่แตกต่าง ของสมเด็จรัศมี พิมพ์แขนสอบ กรุคลองขอม (ศึกษาและสะสม)

พระจากกรุเจดีย์และกรุใต้ฐานพระประธาน ที่มีการค้นพบจากวัดคลองขอมในสมัยก่อนนั้น มีจำนวนมากอยู่ คนที่ได้ไปเป็นกลุ่มก้อน ก็อาจจะได้พระแบบเดียวกันไป ส่วนอีกคนได้อีกก้อนก็อาจจะมีอีกแบบพิมพ์ที่ไม่เหมือนกัน อย่างคนได้พระสีดำไปน้อยก็จะคิดว่าพระสีดำมีน้อย คนได้สีชมพูไปน้อยก็ว่าสีชมพูน้อย เพราะได้ไปไม่พร้อมกัน ได้พิมพ์แบบใดไป ก็จะยึดถือพิมพ์นั้นเป็นหลัก บางคนไม่กล้าที่จะเล่นหาพิมพ์อื่นเลย และถ้ามีการเผยแพร่ คนที่นำข้อมูลนำเสนอนั้น เขาจะมีแบบพิมพ์ต่างๆครบถ้วนหรือเปล่า (เหมือนกับพระกรุหรือพระเกจิทั่วๆไปที่มีพิมพ์มากๆจนเล่นหาไม่หมด)

ก็น่ากลัวอยู่ว่าพระแท้ๆจะตกหล่นสูญหายกันไปน่าเสียดาย เหมือนพระแท้แต่แปลกตาที่หลายๆองค์ที่คนไม่กล้าเล่น แต่ถ้าคนมีชื่อเสียงหยิบขึ้นมาก็กลายเป็นของวิเศษของหายากไป

ลองมาคิดถึงหลักความจริงกันนะครับ ว่าถ้าเป็นการสร้างพระตามคติโบราณ ที่จะสร้างกันถึงจำนวนพระธรรมขันธ์คือ 84,000 องค์หรือกว่านั้น นั้นจะใช้บล็อคเพียงแค่ 1-2 บล็อค คงจะเป็นเรื่องเกินจริงไปหน่อย เพราะว่าขนาดพระที่ใช้โรงงานผลิตปั๊มออกมาในปัจจุบัน ยังต้องมีบล็อคอย่างน้อยเป็นสิบๆบล็อค ถึงจะปั๊มพระออกมาได้ทันแก่ความต้องการ

แม้ว่าคนโบราณจะไม่รีบร้อนเหมือนปัจจุบัน แต่ก็ต้องทำบล็อคไว้เป็นจำนวนมากพอสมควร ในการสร้างพระกรุจะได้ไม่ล่าช้าเกินกว่าฤกษ์ผานาทีที่กำหนดไว้

พระกรุคลองขอมก็เช่นกัน ได้มีการทำพิมพ์ไว้หลายพิมพ์ ที่คล้ายกันก็มี ต่างกันก็มาก เท่าที่พอรู้มาส่วนหนึ่งมีประมาณนี้ครับ แต่จะขอกล่าวแต่ในส่วนของพิมพ์ของพระเนื้อผง

1. สมเด็จรัศมีแขนสอบ ทำออกมาไว้สำหรับ เนื้อดำ และเนื้อชมพู ที่เป็นเนื้อขาวมีน้อยมาก มีบล็อคมากมายหลายตัว (มีคนบอกว่าพิมพ์นี้มีเนื้อทองเหลืองด้วย อยู่ที่ดาราสาวท่านหนึ่ง)

2. สมเด็จรัศมีแขนกลม ทำออกมาไว้สำหรับ เนื้อสีขาว ที่จะไปออกชมพู มีน้อย

3. พิมพ์ปิดตา ทำไว้สำหรับเนื้อขาว ที่เป็นเนื้อดำมีน้อยมาก มีบล็อคเล็กและใหญ่ ลึกและตื้น นอกจากนี้ ขนาดของพระยังขึ้นอยู่กับการตัดปีกกว้างหรือแคบด้วย

4. พิมพ์พระประธาน ประทับบนบัวสองชั้น มีเส้นรัศมีรอบพระเศียร มีหน้าตา ด้านหลังมียันต์ 5 ตัว น่าจะมีมากกว่า 2-3 บล็อค แต่พบน้อยมาก

5. สมเด็จพิมพ์ใหญ่พิเศษขนาด 5 ซ.ม. เคยแต่ได้ยินไม่เคยเห็นองค์จริง


ในวันนี้จะขอนำเสนอพิมพ์ที่มีมากที่สุด เป็นพระเนื้อผง พิมพ์สมเด็จรัศมีแขนสอบ (แขนแคบ หรือพิมพ์ผอม ก็เรียกกัน) ซึ่งมีทำไว้ทั้งเนื้อดำ ชมพู และขาว ลองมาดูกันครับ

ลักษณะของพระพิมพ์นี้ มีขนาดประมาณเท่ากับพระสมเด็จคะแนนทั่วๆไป ความสูงมีตั้งแต่ 2.5 ซ.ม.-2.7 ซ.ม. ความกว้างของขอบพิมพ์ จะอยู่ที่ 1.7 ซ.ม. หรือแล้วแต่การตัดปีกชิด-กว้างครับ

องค์พระนั่งสมาธิ ประทับบนฐานหมอน 3 ชั้น ประดิษฐานอยู่ภายในซุ้มทรงระฆังคว่ำ มีเส้นรัศมีประภามณฑลแผ่โดยรอบพระเศียร

แบบพิมพ์ที่แตกต่างกันจะมีหลายบล็อค พิจารณาความแตกต่างเฉพาะส่วน พอจะได้ดังนี้

องค์พระ มีทั้งองค์พระล่ำต้อ ไปจนถึงชลูดยาว

เส้นรัศมี มีทั้งแบบเป็นรัศมีเส้นตรง, รัศมีโค้งลงเหมือนพลุแตก, รัศมีเส้นเล็กเป็นระเบียบ, รัศมีถี่เส้นเล็ก มีเส้นแซม, รัศมีถี่เส้นใหญ่, รัศมีห่าง และ รัศมีกระจายเป็นสาขาเหมือนต้นไม้

เศียรพระ จะมีทั้งเศียรแบบทรงข้าวหลามตัด, ทรงกลม เศียรแบบลูกศรชี้ขึ้น ทุกแบบพิมพ์หูจะเป็นบายศรี >0<

เส้นซุ้ม จะหนานูนสูงกว่า (มองตามหน้าตัดขวาง) ตัวเส้นจะใหญ่กว่าเส้นรัศมี เป็นทรงระฆังคว่ำ ปลายด้านล่างจะบานออกตรงมุมนิดๆ

เส้นฐาน จะมีทั้งแบบเส้นเล็ก และเส้นหนา มีทั้งลึก ทั้งตื้น เส้นฐานนี้จะสูงใหญ่กว่าเส้นซุ้ม แต่ที่ตั้งอยู่ต่ำกว่า ถ้ามองแบบตัดขวาง

ก็รวบรวมแบบพิมพ์ที่แตกต่างกันไว้ให้ศึกษาครับ บล็อคจริงๆเขาน่าจะมีมากกว่านี้ (ยังหาภาพ-หาพระไม่เจอ เชื่อว่ายังจะมีพิมพ์อื่นๆอีก) คงต้องอาศัยเวลาและผู้ที่มีของอยู่ช่วยกันรวบรวมกันมาอีกที

* ที่ลงไว้นี้ พระบางองค์ในภาพแรกๆ ก็เป็นบล็อคเดียวกันแต่ทว่าอาจต่างกันที่ส่วนผสม, มุมในการถ่าย, การบิดงอและหดตัวของพระ ทำให้ดูต่างกันไปนิดๆ ลองเปรียบเทียบดูแล้วกันครับ

+updated 11 มี.ค. 2549 จากจำนวนพระที่มีอยู่มาก มีพิมพ์แปลกๆแบบนี้รวมอยู่สององค์ครับ (สองภาพล่างสุด)